2023માં 80% મુસ્લિમ વિરોધી નફરતભર્યાં ભાષણો ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં આપવામાં આવ્યાઃ અહેવાલ

વર્ષ 2023ના પ્રથમ છ મહિનામાં દેશના વિવિધ ભાગોમાં આવી 250થી વધુ બેઠકો યોજાઈ હતી જેમાં મુસ્લિમ વિરોધી નફરતના ભાષણો આપવામાં આવ્યા હતા. અહેવાલ મુજબ એક અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આમાંથી મોટા ભાગના ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં આપવામાં આવ્યા હતા અને તેમાંથી લગભગ 70% એવા રાજ્યોમાં થયા હતા જ્યાં 2023 અથવા 2024માં વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે.

ઓનલાઈન હેટ ટ્રેકિંગ પોર્ટલ 'હિન્દુત્વ વોચ' માટે રકીબ હમીદ નાઈક, આરુષિ શ્રીવાસ્તવ અને અભ્યુદય ત્યાગી દ્વારા '2023 અર્ધવાર્ષિક અહેવાલઃ ભારતમાં મુસ્લિમ વિરોધી નફરતની ઘટનાઓ' શીર્ષક હેઠળના અહેવાલમાં જાણવા મળ્યું છે કે 2023ના પ્રથમ છ મહિનામાં મુસ્લિમોને નિશાન બનાવતી હેટસ્પીચની કુલ 255 ઘટનાઓમાંથી 205 (80%) ઘટનાઓ ભાજપ શાસિત રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં બની છે.

રિપોર્ટમાં જાણવા મળ્યું છે કે મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને ગુજરાતમાં સૌથી વધુ નફરતના ભાષણો જોવા મળ્યા હતા. આવી 29% ઘટનાઓ એકલા મહારાષ્ટ્રમાં બની છે. અહેવાલમાં મહારાષ્ટ્રને ઉદાહરણ તરીકે ટાંકવામાં આવ્યું છે કે કેવી રીતે ભાજપ નબળા ચૂંટણી સમર્થનવાળા વિસ્તારોમાં મુસ્લિમ વિરોધી નફરત ફેલાવવા માટે સરકારી શક્તિનો ઉપયોગ કરે છે.

રાજ્યમાં સત્તાધારી મહાવિકાસ અઘાડી ગઠબંધનમાં મતભેદ સર્જવામાં ભાજપની ભૂમિકા પર ધ્યાન દોરતા અહેવાલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે '2024માં યોજાનારી વિધાનસભા ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને રાજ્યમાં મુસ્લિમ વિરોધી ભાવનાઓને ભડકાવવાનો ઇરાદાપૂર્વક પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.

 
તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ટોચના આઠ રાજ્યોમાં જ્યાં સૌથી વધુ સંખ્યામાં નફરતભર્યા ભાષણો આપવામાં આવ્યા હતા, એમાંથી સાત રાજ્યોમાં ભાજપ અને તેના સહયોગીઓનું શાસન છે.

ભાજપ શાસિત રાજ્યો જેમ કે કર્ણાટક (જ્યાં વર્ષના મોટા ભાગના છ મહિનાના સમયગાળા માટે ભાજપનું શાસન હતું), મધ્યપ્રદેશ અને ગુજરાતમાં 2023ના પ્રથમ છ મહિનામાં 20 કે તેથી વધુ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણોની બેઠકો જોવા મળી હતી. આ યાદીમાં એકમાત્ર અપવાદ રાજસ્થાન હતું, જે કોંગ્રેસ શાસિત રાજ્ય છે જ્યાં વર્ષના અંતે ચૂંટણી થવાની છે.

ઉત્તરાખંડની સ્થિતિને 'ચિંતાજનક' ગણાવતા અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ભારતમાં 2023ના પ્રથમ છ મહિનામાં 5% નફરતની ઘટનાઓ ઉત્તરાખંડમાં બની હતી, આ રાજ્યમાં ભારતની કુલ વસ્તીના 1% કરતા પણ ઓછી વસ્તી છે.

અહેવાલ દર્શાવે છે કે આવી અપ્રિય ભાષણ સભાઓમાં એક તૃતીયાંશ (33%) સ્પષ્ટપણે મુસ્લિમો સામે હિંસા અને 12% શસ્ત્રો ઉપાડવા માટે આહવાન કરે છે. લગભગ 11% માં મુસ્લિમોનો બહિષ્કાર કરવાની હાકલ કરવામાં આવી હતી. અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે આવી 4% સભાઓમાં મુસ્લિમ મહિલાઓને નિશાન બનાવીને દ્વેષપૂર્ણ અને લિંગ ભેદભાવપૂર્ણ ભાષણો આપવામાં આવ્યા હતા.

રિપોર્ટમાં એ પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે જે કાર્યક્રમોમાં આ નફરતના ભાષણો આપવામાં આવ્યા હતા તેના આયોજકો કોણ હતા. અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં લગભગ 52% બેઠકો 'વિશ્વ હિન્દુ પરિષદ (VHP), બજરંગ દળ, સકલ હિન્દુ સમાજ અને રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (RSS) અને ભાજપ સાથે સંકળાયેલા સંગઠનો દ્વારા આયોજિત કરવામાં આવી હતી.

રિપોર્ટમાં એ પણ જાણવા મળ્યું છે કે 15 રાજ્યો અને બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં તમામ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણની ઘટનાઓમાંથી 42% RSS-સંલગ્ન જૂથો દ્વારા આયોજિત કરવામાં આવી હતી. અભ્યાસ મુજબ આ નફરતભર્યા ભાષણનો મોટો ભાગ 'ષડયંત્ર સિદ્ધાંતો' પર આધારિત હતો, ખાસ કરીને ભાજપ શાસિત રાજ્યોમાં.

ભાજપ શાસિત રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં બનેલી લગભગ બે તૃતીયાંશ (લગભગ 64%) ઘટનાઓમાં હિન્દુત્વ પ્રેરિત મુસ્લિમ વિરોધી ષડયંત્રના સિદ્ધાંતોનો સમાવેશ થાય છે. એકંદરે 15 રાજ્યો અને બે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં તમામ અપ્રિય ભાષણની ઘટનાઓમાંથી 51%માં મુસ્લિમ વિરોધી ષડયંત્ર સિદ્ધાંતો ઉભરી આવ્યા હતા.

અહેવાલમાં દ્વેષપૂર્ણ ભાષણમાં ચૂંટણીની ભૂમિકા પર પણ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું અને જાણવા મળ્યું હતું કે 33% અપ્રિય ભાષણની ઘટનાઓ એવા રાજ્યોમાં બની છે જ્યાં 2023માં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાઈ છે અથવા યોજાવા જઈ રહી છે. રિપોર્ટ અનુસાર 'વધુમાં, આમાંથી 36%થી વધુ ઘટનાઓ એવા રાજ્યોમાં બની છે જ્યાં 2024માં વિધાનસભા ચૂંટણી યોજાવાની હતી. એકંદરે આમાંની લગભગ 70% ઘટનાઓ એવા રાજ્યોમાં નોંધાઈ છે જ્યાં 2023 અથવા 2024માં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાશે.

પરંતુ દ્વેષપૂર્ણ ભાષણ માટે માત્ર ચૂંટણી જ કારણ નથી. રિપોર્ટ અનુસાર તેનું મુખ્ય કારણ રામ નવમી જેવા હિન્દુ તહેવારો છે, જે દરમિયાન નફરતની ઘટનાઓ તેમજ નફરતભર્યા ભાષણમાં વધારો જોવા મળ્યો છે.