વોટ્સએપ ચેનલ ફોલો કરવા અહીં ક્લિક કરો.
Skill India પાછળ કરોડો ખર્ચ્યા બાદ પણ દેશમાં 83 ટકા યુવાનો બેરોજગાર
લોકસભાની ચૂંટણી સાવ નજીક આવી ગઈ છે ત્યારે દેશભરમાં બેરોજગારીના જે આંકડાઓ સામે આવ્યા છે તેણે સૌ કોઈને ચોંકાવી દીધાં છે.
KhabarAntar
ભારતમાં ચૂંટણીના માહોલ વચ્ચે તમામ પક્ષોએ પોતપોતાના ઢંઢેરામાં યુવાનોને રોજગાર આપવાનું વચન આપ્યું છે. ગત લોકસભા ચૂંટણીના પ્રચાર દરમિયાન ભારતીય જનતા પાર્ટીએ લોકોને રોજગારી આપવાના ઘણા વચનો પણ આપ્યા હતા, એટલું જ નહીં, કેન્દ્ર સરકારે યુવાનોમાં કૌશલ્યને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણી યોજનાઓ પણ શરૂ કરી હતી. પરંતુ તેમ છતાં, ૨૦૨૪માં ઇન્ટરનેશનલ લેબર ઓર્ગેનાઇઝેશન (ILO) ના એક રિપોર્ટ અનુસાર હાલમાં ભારતમાં લગભગ ૮૩% યુવાનો બેરોજગાર છે. આવી સ્થિતિમાં એક સવાલ એ ઊભો થાય છે કે તમામ યોજનાઓ અને પ્રયાસો છતાં દેશમાં બેરોજગારી કેમ ઓછી નથી થઈ રહી. લોકોને કૌશલ્ય શીખવવા માટે કેન્દ્ર સરકારે આ યોજનાઓ પર કેટલો ખર્ચ કર્યો છે?
Skill India મિશન યુવાનોને રોજગારી માટે તૈયાર કરવા માટેની એક યોજના છે. આ મિશનની શરૂઆત વર્ષ ૨૦૧૫માં કરવામાં આવી હતી. તાજેતરમાં, રાજ્યસભામાં પૂછવામાં આવેલા એક પ્રશ્નના જવાબમાં, કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા મંત્રાલયના રાજ્યમંત્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે કહ્યું હતું કે, છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં સ્કિલ ઈન્ડિયા મિશન હેઠળ ભારતમાં ૧૫,૧૯૨ કરોડ રૂપિયાની ફાળવણી કરવામાં આવી છે.
આ ઉપરાંત, રાજ્યસભાના ડેટા અનુસાર, પ્રધાનમંત્રી કૌશલ વિકાસ યોજના હેઠળ લોકોને તાલીમ આપવા માટે છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં ૯૧ લાખ રૂપિયા અને જનશિક્ષણ સંસ્થાન યોજના હેઠળ ૧૪ લાખ રૂપિયા ફાળવવામાં આવ્યા છે.
રાજ્યસભાના અહેવાલ મુજબ, પ્રધાનમંત્રી કૌશલ વિકાસ યોજના હેઠળ કૌશલ્ય શીખનારા યુવાનો અન્ય યોજનાઓની તુલનામાં વધુ પગાર સાથે નોકરી મેળવવા માટે સક્ષમ છે. આ તમામ સરકારી યોજનાઓનો હિસ્સો બનેલા યુવાનોમાંથી લગભગ ૭૬ ટકા ઉમેદવારોએ કબૂલ્યું હતું કે તાલીમ બાદ તેમને પહેલા કરતાં વધુ રોજગારીની તકો મળી છે.
હકીકતમાં, જુદા જુદા અહેવાલો અનુસાર, ભારતમાં મોટાભાગની નોકરીઓ અકુશળ અને અર્ધ-કુશળ કામદારો માટે છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, સ્નાતક થયેલા યુવાનોને રોજગાર મેળવવામાં ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડ્યો છે. ભારતમાં સ્નાતકો અને ડિગ્રી ધારકો માટે બેરોજગારીની ટકાવારી વર્ષ ૨૦૧૭-૧૮ (જૂન-જુલાઈ) થી ઘટી રહી છે. જો કે, ઓછા શિક્ષિત લોકો માટે રોજગારીની તકો પણ ઘટી છે.
ઈન્ટરનેશનલ લેબર ઓર્ગેનાઈઝેશન(ILO) અને ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર હ્યુમન ડેવલપમેન્ટ દ્વારા વર્ષ ૨૦૨૪ના રિપોર્ટમાં ભારતમાં બેરોજગારી અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવામાં આવી છે. રિપોર્ટ અનુસાર દેશના શિક્ષિત યુવાનોમાં બેરોજગારીનો હિસ્સો વધ્યો છે. વર્ષ ૨૦૦૦માં દેશમાં ૫૪.૨ ટકા શિક્ષિત યુવાનો બેરોજગાર હતા. આ સંખ્યા ૨૦૨૨ સુધીમાં વધીને ૬૫.૭ ટકા થઈ ગઈ છે. એટલે કે હાલમાં લગભગ ૬૫.૭ ટકા યુવાનો એવા છે જેઓ શિક્ષિત છે પરંતુ તેમની પાસે નોકરી નથી.
રિપોર્ટમાં એ વાતનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે દેશમાં માધ્યમિક શિક્ષણ બાદ શાળા છોડનારા યુવાનોની સંખ્યામાં પણ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં વધારો થયો છે. આ વધતી સંખ્યા ખાસ કરીને ગરીબ રાજ્યો અને સીમાંત જૂથોમાં જોવા મળી છે. ઉચ્ચ શિક્ષણમાં નોંધણી વધતી હોવા છતાં, ગુણવત્તા સંબંધિત ચિંતા રહે છે.
ઈન્ટરનેશનલ લેબર ઓર્ગેનાઈઝેશનના રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતમાં ૨૦૧૯ થી નિયમિત કામદારો અને સ્વ-રોજગાર કરનારાઓના પગારમાં ઘટાડો થતો જોવા મળી રહ્યો છે. એટલું જ નહીં, અકુશળ શ્રમ દળમાં કેઝ્યુઅલ કામદારોને પણ વર્ષ ૨૦૨૨ થી લઘુત્તમ વેતન મળ્યું નથી. રિપોર્ટ અનુસાર, બિહાર, ઉત્તર પ્રદેશ, ઓડિશા, મધ્ય પ્રદેશ, ઝારખંડ અને છત્તીસગઢ જેવા રાજ્યોમાં રોજગારની સ્થિતિ ઘણી દયનીય છે. જો આપણે આ શબ્દને સાદી ભાષામાં સમજીએ તો બેરોજગારીનો દર એટલે કે દેશની વસ્તીનો તે હિસ્સો જેઓ કામ માંગે છે પરંતુ તેમના માટે કોઈ કામ નથી. એક સર્વે અનુસાર, વર્ષ ૨૦૨૩માં મહિલાઓમાં બેરોજગારીનો દર ૩ ટકા હતો, જે ૨૦૨૨માં ૩.૩ ટકા અને ૨૦૨૧માં ૩.૪ ટકાના આંકડા કરતાં ઓછો હતો. તે જ સમયે, પુરુષોમાં બેરોજગારીનો દર વર્ષ ૨૦૨૩માં ૩.૨ ટકા નોંધાયો હતો, જે વર્ષ ૨૦૨૨ના ૩.૭ ટકા અને ૨૦૨૧માં ૪.૫ ટકાના આંકડા કરતાં ઘણો ઓછો છે. જો શહેરો અને ગામડાઓમાં બેરોજગારી દરની વાત કરીએ તો વર્ષ ૨૦૨૩માં શહેરી વિસ્તારોમાં બેરોજગારીનો દર ૫.૨ ટકા નોંધાયો હતો. જ્યારે એક વર્ષ પહેલા એટલે કે ૨૦૨૨માં દર ૫.૭ ટકા હતો અને ૨૦૨૧માં તે ૬.૫ ટકા હતો. આ આંકડાઓ સાબિત કરે છે કે, સ્કીલ ઈન્ડિયા પાછળ કરોડો રૂપિયા ખર્ચવા છતાં દેશમાં 80 ટકાથી વધુ યુવાનો બેરોજગાર છે. અગાઉ એક રિપોર્ટમાં બેરોજગારીનો દર છેલ્લાં 40 વર્ષની ટોચની સપાટીએ હોવાનું કહેવાયું હતું. જે વર્તમાન રિપોર્ટ પર નજર નાખતા સાચો સાબિત થઈ રહ્યો છે.
આ પણ વાંચો:શિક્ષણ જેટલું વધુ, નોકરીની તકો એટલી ઓછીઃ ILOનો રિપોર્ટ
Khabarantar.com ના બહુજન સમાજને સમર્પિત સમાચારોની નિયમિત અપડેટ મેળવવા માટે અમારી વોટ્સએપ ચેનલને ફોલો કરો. અહીં ક્લિક કરો.
