ચૂંટણી પંચે રાજ્યસભાની ૧૨ બેઠકો પર પેટાચૂંટણીની જાહેરાત કરી

ચૂંટણી પંચે રાજ્યસભાની ખાલી પડેલી ૧૨ બેઠકો પર પેટાચૂંટણીની જાહેરાત કરી છે. એ મુજબ આગામી ૩ સપ્ટેમ્બરે ચૂંટણી યોજાશે, જેનું પરિણામ પણ તે જ દિવસે સાંજે ૫ વાગ્યે આવી જશે. આવતા મહિને યોજાનારી રાજ્યસભાની આ 12 બેઠકોની પેટાચૂંટણી બાદ એનડીએને દેશના ઉપલા ગૃહમાં બહુમતી મળવાની આશા છે. કેન્દ્ર સરકાર બહુમતીથી વકફ (સુધારા) બિલ જેવા બિલની મંજૂરી મેળવવામાં મદદ મેળવવા ઈચ્છશે. 

૯ રાજ્યોમાં રાજ્યસભાની ૧૨ ખાલી બેઠકો માટે ૩ સપ્ટેમ્બરે પેટાચૂંટણી યોજાશે. જેમાં ભાજપ અને તેના સાથી પક્ષોને ૧૧ બેઠકો મળવાની આશા છે. આ રીતે એનડીએનું ૨૪૫ સભ્યોના ગૃહમાં ૧૨૨નું સંખ્યાબળ થશે. જમ્મુ-કાશ્મીરમાંથી કલમ ૩૭૦ હટાવ્યા બાદ અને તે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ બન્યા બાદ વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ થઈ નથી, તેથી ત્યાં ૪ બેઠકો ખાલી છે. હાલમાં રાજ્યસભામાં બહુમતનો આંકડો ૧૨૧ છે. તેથી પેટાચૂંટણી બાદ એનડીએ રાજ્યસભામાં બહુમતી મેળવી શકે છે. રાજ્યસભામાં ૪ નામાંકિત સભ્યો ૧૩મી જુલાઈએ નિવૃત્ત થયા છે. આ બેઠકો પર પણ સભ્યોના નામાંકન બાદ આ સંખ્યા વધીને ૧૨૬ થઈ જશે.

ચૂંટણી પંચે જે ૧૨ રાજ્યસભા બેઠકો પર પેટાચૂંટણીની જાહેરાત કરી છે તેમાં આસામ, બિહાર, મહારાષ્ટ્રમાં ૨-૨, હરિયાણા, મધ્ય પ્રદેશ, રાજસ્થાન, ત્રિપુરા, તેલંગાણા અને ઓડિશામાં ૧-૧ સીટ છે. પરિણામ પણ તે જ દિવસે એટલે કે ૩જી સપ્ટેમ્બરે સાંજે ૫ વાગ્યે જાહેર કરવામાં આવશે. આ ૧૨ બેઠકોમાંથી ભાજપ અને તેના સાથી પક્ષોને ૭ રાજ્યોમાંથી બેઠકો મળવાની ધારણા છે. તેને બિહાર, મહારાષ્ટ્ર અને આસામમાંથી રાજ્યસભાની ૨-૨ અને હરિયાણા, મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને ત્રિપુરામાંથી ૧-૧ રાજ્યસભા બેઠક મળી શકે છે.

આ પણ વાંચો: સાવરકરઃ હિંદુત્વવાદી રાજનીતિને મજબૂત કરવા સત્યને વિકૃત કરતો પ્રયત્ન

આ સિવાય એવું માનવામાં આવે છે કે રાજ્યસભામાં જે ૬ લોકોને નોમિનેટ કરવામાં આવ્યા છે તેઓ પણ સરકારને સમર્થન આપશે. સામાન્ય રીતે, રાજ્યસભામાં નિમાયેલા સભ્યો સ્વતંત્ર હોય છે, પરંતુ પરંપરાગત રીતે તેઓ જે પક્ષની સરકારે તેમને નિમ્યા હોય તેને સમર્થન આપતા હોય છે. કુલ ૨૦ ખાલી બેઠકોમાંથી ૪ જમ્મુ અને કાશ્મીરની છે અને ૪ નિમણૂંક પામેલા સભ્યો માટે છે. 

રાજ્યસભાના સાંસદોએ લોકસભાની ચૂંટણી લડવા અને જીતવાને કારણે ૧૦ બેઠકો ખાલી પડી છે. આ સિવાય એક સીટ ભારત રાષ્ટ્ર સમિતિના નેતાને જાય છે.  કેશવ રાવ કોંગ્રેસમાં જોડાવાને કારણે તે ખાલી પડી છે. બીજી સીટ ઓડિશાના બીજેડી સાંસદ મમતા મોહંતાના રાજીનામા બાદ ખાલી પડી હતી. તેમણે ૩૧ જુલાઈએ પાર્ટી અને રાજ્યસભામાંથી રાજીનામું આપી દીધું અને ભાજપમાં જોડાયા હતા. રાજ્યસભામાં કુલ સાંસદોની સંખ્યા ૨૪૫ છે. હાલમાં રાજ્યસભામાં ૨૨૫ સાંસદો છે, જ્યારે ૨૦ બેઠકો ખાલી છે. ખાલી પડેલી બેઠકોમાં ૪ જમ્મુ અને કાશ્મીરની છે અને ૪ નામાંકિત સભ્યોમાંથી છે. આ બેઠકો સિવાય બાકીની ૧૨ બેઠકો પર ચૂંટણી યોજાશે.

રાજ્યસભામાં ભાજપ પાસે ૮૭ બેઠકો છે અને તેના સાથીપક્ષો સહિત એનડીએ પાસે ૧૦૫ બેઠકો છે. જો આમાં ૬ નિમણૂંક પામેલા સભ્યો પણ ઉમેરવામાં આવે તો આંકડો ૧૧૧ થઈ જાય છે, જે બહુમતી કરતા ૧૨ બેઠક ઓછો છે. જ્યારે ઈન્ડિયા ગઠબંધન પાસે ૮૭ સીટો છે. ઈન્ડિયા બ્લોક અને એનડીએ સિવાયની પાર્ટીઓ પાસે ૨૮ સીટો છે. ૪ વર્ષ બાદ ૧૩મી જુલાઈએ રાજ્યસભામાંથી ૪ નોમિનેટેડ સભ્યોની નિવૃત્તિ સાથે ભાજપનું સંખ્યાબળ ૯૦ની નીચે પહોંચી ગયું છે.

ભાજપ ૧૦ વર્ષમાં રાજ્યસભામાં ૫૫ થી ૧૦૧ સીટો પર પહોંચી ગયું છે. ૨૦૧૪માં ભાજપના ૫૫ અને ૨૦૧૯માં ૭૮ સાંસદો હતા. જૂન ૨૦૨૦માં આ સંખ્યા વધીને ૯૦ થઈ ગઈ. આ પછી પાર્ટીએ ૧૧ સીટો જીતી. આ સાથે સભ્યોની સંખ્યા ૧૦૧ પર પહોંચી ગઈ છે. ૧૯૯૦ પછી આ પ્રથમ વખત હતો જ્યારે કોઈ પાર્ટીએ ૧૦૦નો આંકડો પાર કર્યો હોય.

આ પણ વાંચો: ચૂંટણીના પરિણામોએ બતાવી આપ્યું કે ભારત ‘હિંદુ રાષ્ટ્ર’ નથી: અમર્ત્ય સેન